ภูตโยไก ญี่ปุ่น ตำนานภูตผีแห่งแดนอาทิตย์อุทัย
- SuperBunny
- 33 views
ภูตโยไก ญี่ปุ่น หนึ่งในตำนานผีญี่ปุ่นที่รู้จักกันดีอย่าง Onryo ความเป็นมา หรือ Kappa นี่คือหนึ่งในสิ่งที่น่าสนใจและเป็นที่รู้จักมากที่สุด โยไก (Yokai) ภูตผีปีศาจที่มีหลากหลายรูปแบบมาก ไม่ว่าจะเป็นวิญญาณ สิ่งมีชีวิตเหนือธรรมชาติ หรือแม้แต่สิ่งของที่มีชีวิตขึ้นมาเองซึ่งก็ยังถูกเล่าขานกันมานานผ่านวรรณกรรม มุขปาฐะ ไปจนถึงการ์ตูนและภาพยนตร์ในปัจจุบัน บทความนี้จึงพูดถึงความเป็นมา และความน่าสนใจทั้งหมด
คติชนอย่างหนึ่งที่มีอยู่ในทุกวัฒนธรรม เมื่อเอ่ยคำว่าผี ซึ่งสำหรับญี่ปุ่นแบ่งประเภทของสิ่งนี้ไว้อย่างแจ่มแจ้งเลยทีเดียวอย่าง โยไก (妖怪) หมายถึงสิ่งเหนือธรรมชาติที่มีตัวตนโดยไม่ได้เกิดจากวิญญาณของผู้เสียชีวิตโดยตรง หากนำเกณฑ์นี้มาเทียบกับผีไทย ก็จะครอบคลุมไปถึง ผีปอบ, ผีกระสือ กระหังอะไรทำนองนี้ก็ได้ [1]
ภูตโยไกเป็นหนึ่งความเชื่อของคนญี่ปุ่นเกี่ยวกับคำสาป และวิญญาณภูตผีที่มีความเชื่อกันมานานผ่านเรื่องเล่า และวรรณกรรมอย่างวรรณคดี หนังสือมังงะ รวมไปถึงตำราเรียนด้วย ซึ่งคำว่า “โยไก” มาจากตัวอักษรคันจิที่แปลว่า “ลี้ลับ” และ “น่ากลัว” ซึ่งสื่อถึงความผิดธรรมชาติหรือสิ่งเร้นลับที่ไม่สามารถอธิบายได้นั่นเอง โดยก็มีทั้งดี และร้ายปะปนกันไป
ที่มา: โยไก [2]
ถือเป็นองค์ประกอบสำคัญที่ปรากฏในสื่อบันเทิงญี่ปุ่นมากมาย ไม่ว่าจะเป็นภาพยนตร์ อนิเมะ หรือมังงะ โดยมักถูกนำเสนอในหลากหลายมุมมอง ตั้งแต่สิ่งมีชีวิตลึกลับที่น่ากลัว ไปจนถึงตัวละครที่มีเสน่ห์และเป็นมิตร โดยใช้การตีความโยไกในสื่อสมัยใหม่มักสะท้อนถึงวัฒนธรรม ความเชื่อ และจินตนาการของญี่ปุ่น ทำให้โยไกกลายเป็นสัญลักษณ์ที่มีอิทธิพลในวงการบันเทิงดังต่อไปนี้
ที่มา: แนะนำ 12 อนิเมะแนวโยไค Yokai ภูตผี ปีศาจ ญี่ปุ่น อัปเดต 2024 [3]
หัวข้อนี้เป็นการกล่าวถึงประเภทโยไกของญี่ปุ่นที่ไม่เพียงแต่เป็นเรื่องเล่าสยองขวัญ แต่ยังเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมที่มีรากลึกลงไปในประวัติศาสตร์ โยไกแต่ละตัวมีเรื่องราวและความหมายของตัวเอง ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของความเชื่อ โชคชะตา การลงโทษ หรือบทเรียนชีวิต และนี่คือโยไกแต่ละประเภทที่น่าสนใจมากที่สุด
สามารถเข้าไปดูรายละเอียด และผีตัวน่าสนใจที่สุดอีก 4 ตัวได้ที่ tokyoweekender
โยไก ประเภทวิญญาณ กลุ่มนี้เกิดจากดวงวิญญาณของมนุษย์ที่ยังไม่สงบ มักมีความแค้นหรือมีเหตุผลบางอย่างที่ทำให้ยังวนเวียนอยู่ในโลกมนุษย์ เช่นยูเระอิ ผีที่มีลักษณะผมยาว ใส่ชุดขาว และมักปรากฏตัวเพื่อแก้แค้นหรือส่งสารถึงคนเป็น โดยแต่ละตัวที่น่าสนใจ และจะพูดถึงในบทอื่นๆ ก็มีดังต่อไปนี้
สัตว์หลายชนิดในตำนานญี่ปุ่นสามารถกลายเป็น โยไก ประเภทสัตว์ ได้ โดยเฉพาะสัตว์ที่มีอายุมากหรือมีพลังวิเศษอย่างคิทสึเนะ จิ้งจอกแปลงร่างได้ หรือทานุกิแรคคูนจอมเจ้าเล่ห์ โยไกเหล่านี้บางตนเป็นมิตรกับมนุษย์ ในขณะที่บางตนก็ชอบแกล้ง หรือหลอกล่อผู้คนเพื่อขโมยบางอย่างไป ซึ่งนี่ก็คือหัวข้อน่าสนใจเกี่ยวกับโยไกประเภทสัตว์
สำหรับ โยไก ประเภทสิ่งของ ตำนานญี่ปุ่นเชื่อว่าสิ่งของที่มีอายุเกินร้อยปีจะมีวิญญาณสิงอยู่ และอาจกลายเป็นโยไกได้ เรียกว่า สึคุโมะกามิ ตัวอย่างเช่น คาระกะสะ โอบาเกะ ร่มเก่าที่มีตาข้างเดียว และลิ้นยาว หรือ โชจินโอบาเกะ ที่เป็นประตูเลื่อนของบ้านทรงโบราณที่กลายเป็นผีประตู
โยไก ภูตพรายธรรมชาติ เช่น ภูเขา แม่น้ำ ต้นไม้ และสายลม มักเป็นตัวแทนของพลังธรรมชาติและสามารถให้พรหรือสร้างหายนะได้ เช่น เทงู ปีศาจปีกแดงแห่งขุนเขาโยไกกลุ่มนี้สะท้อนถึงความเชื่อของชาวญี่ปุ่นที่ให้ความเคารพต่อธรรมชาติด้วย ทำให้คนญี่ปุ่นมีจิตสำนึก และมีสถานที่เที่ยวทางธรรมชาติ ที่สวยๆ มีให้เห็นจนทุกวันนี้นั่นเอง
ส่วนหนึ่งของมุขปาฐะและความเชื่อพื้นบ้านที่สืบทอดกันมาหลายศตวรรษ โดยสะท้อนถึงความกลัว ความเคารพ และความเข้าใจต่อธรรมชาติและสิ่งเร้นลับในชีวิตประจำวัน โยไกมีหลากหลายประเภท และถูกเล่าขานผ่านเรื่องราวพื้นบ้าน วรรณกรรม และภาพวาดมาตั้งแต่สมัยโบราณ และยังคงเป็นแรงบันดาลใจให้กับวัฒนธรรมสมัยใหม่ ทั้งในอนิเมะ มังงะ และภาพยนตร์ เลยก็ว่าได้
โยไกยังสามารถแยกย่อยออกไปได้อีกตามลักษณะและแหล่งที่มาตัวอย่างเช่น โยไกประเภทโรคภัย ที่เกี่ยวข้องกับโรคและภัยพิบัติ, โยไกประเภทเทพอสูร ที่มีพลังแข็งแกร่งและบางตนถูกเคารพบูชา และ โยไกประเภทปีศาจกินคน ที่เป็นสิ่งมีชีวิตดุร้ายคอยล่ามนุษย์ ความหลากหลายเหล่านี้สะท้อนถึงความเชื่อและจินตนาการของชาวญี่ปุ่นที่แตกแขนงไปในหลายแง่มุมของชีวิต
ทั้งสองมีจุดร่วมตรงที่เป็นสิ่งเหนือธรรมชาติที่อยู่ในความเชื่อของแต่ละวัฒนธรรม แต่มีความแตกต่างในแง่ของที่มาและลักษณะ โดย ผีไทย มักเกี่ยวข้องกับวิญญาณของผู้ตาย ซึ่งมักมีเรื่องราวที่ผูกกับเวรกรรมและความเชื่อทางศาสนา ขณะที่ โยไก เป็นสิ่งมีชีวิตเหนือธรรมชาติที่ไม่จำเป็นต้องเคยเป็นมนุษย์มาก่อนก็ได้นั่นเอง
